Με το ΤΗΕRIAC και το DIAS το ΑΠΘ σε παγκόσμιο διαγωνισμό

Με δύο νέα έργα θα εκπροσωπήσουν το ΑΠΘ στον παγκόσμιο διαγωνισμό «iGEM Competition» οι φοιτητικές διεπιστημονικές ομάδες iGEM Thessaloniki και την iGEM MetaThess. Συγκεκριμένα, η ομάδα iGEM Thessaloniki, θα συμμετάσχει στον διαγωνισμό που θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο του 2022 στο Παρίσι με το έργο THERIAC ενώ η ομάδα iGEM MetaThess με το διαγνωστικό εργαλείο DIAS. Με τα μέλη των δύο ομάδων συναντήθηκε σήμερα ο πρύτανης του ΑΠΘ , Νίκος Παπαϊωάννου. «Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο σφύζει από δημιουργική ενέργεια και καινοτόμες ιδέες. Οι φοιτητές μας με τις πρωτοβουλίες τους, τις καινοτόμες ιδέες τους και με όλα τα εφόδια που παίρνουν από το ΑΠΘ, θέτουν και διεκδικούν υψηλούς στόχους στο διεθνές ακαδημαϊκό περιβάλλον» σημείωσε ο κ. Παπαϊωάννου.

THERIAC: το έργο – «αντίδοτο»

Το όνομα του έργου είναι «THERIAC» (THEranostics using RNA Interference for Application in Cancer) και προέρχεται από την ελληνική λέξη «θηριακή». Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ως παρασκεύασμα, αρχικά ως αντίδοτο στις δηλητηριάσεις από ζώα και τοξίνες και στη συνέχεια ως φάρμακο-πανάκεια.

Στόχος του έργου είναι η δημιουργία ενός καινοτόμου ευέλικτου μοριακού εργαλείου με ταυτόχρονη διαγνωστική και θεραπευτική δράση που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αποτελεσματική διάγνωση και θεραπεία πολλαπλών μορφών καρκίνου με τις ελάχιστες παρενέργειες, που οφείλονται κυρίως στην καταστροφή φυσιολογικών κυττάρων κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

Το μοντέλο καρκίνου το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση του εργαλείου θα είναι ο καρκίνος του πολύμορφου γλοιοβλαστώματος, ο οποίος ευθύνεται για το 48% των κακοήθων όγκων του εγκεφάλου, με χαμηλό προσδόκιμο ζωής και απουσία αποτελεσματικής μη-επεμβατικής θεραπείας. Με αυτό τον τρόπο, ενισχύονται τα θεμέλια δημιουργίας αποτελεσματικότερης και στοχευμένης διάγνωσης και θεραπείας της συγκεκριμένης μορφής καρκίνου.

Το μοριακό εργαλείο θα έχει τη δυνατότητα να προσαρμοστεί στη διάγνωση και στη θεραπεία διαφορετικών τύπων καρκίνου, αλλά μελλοντικά και σε άλλες παθολογικές καταστάσεις.

Η ενδεκαμελής ομάδα iGEM Thessaloniki αποτελείται από προπτυχιακούς φοιτητές του ΑΠΘ και συγκεκριμένα του Τμήματος Ιατρικής Λυδία-Δέσποινα Αγγέλου, του Τμήματος Γεωπονίας Αθανάσιο Θωμόπουλο, του Τμήματος Φυσικής Στυλιανή Κιουτσίκη και Ιωάννα Χουστουλάκη, του Τμήματος Χημικών Μηχανικών Κατερίνα-Σοφία Λεωνίδα, του Τμήματος Βιολογίας Μάρκο Μαθιουδάκη, του Τμήματος Χημείας Δέσποινα Παπαδοπούλου και Έλλη Πεϊτσίνη, του Τμήματος Φαρμακευτικής Παναγιώτα Παπαδοπούλου και του Τμήματος Μαθηματικών Στυλιανό Σφονδύλη. Επιστημονικός υπεύθυνος της ομάδας iGEM 2022 είναι ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Ιατρικής Μιχαήλ Αϊβαλιώτης.

Το διαγνωστικό εργαλείο DIAS

Η ομάδα iGEM MetaThess θα κατασκευάσει το διαγνωστικό εργαλείο DIAS (Diagnostic Investigation Accurate System) για τον μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, οποίος αποτελεί το 84% των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα. Πρόκειται για τον καρκίνο με τα μεγαλύτερα ποσοστά θνησιμότητας παγκοσμίως για άνδρες και γυναίκες λόγω, μεταξύ άλλων, της μη έγκαιρης διάγνωσης.

Το διαγνωστικό εργαλείο DIAS είναι ένα φθηνό και ακριβές διαγνωστικό εργαλείο, το οποίο με την ανίχνευση ειδικών βιοδεικτών στο αίμα ασθενών, θα μπορεί να πραγματοποιήσει διάγνωση στα αρχικά στάδια της νόσου. Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να οδηγήσει στην άμεση χειρουργική επέμβαση, ώστε να αυξηθούν τα ποσοστά επιβίωσης των ασθενών. Επιπλέον, με αυτόν τον τρόπο θα μπορούν να αποφευχθούν οι ενδεχόμενες μεταστάσεις.

Το DIAS χρησιμοποιεί απλό μηχανισμό και δεν απαιτεί ακριβό εργαστηριακό εξοπλισμό, με αποτέλεσμα να μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ευκολία από όλα τα διαγνωστικά κέντρα. Πρόκειται για μια μικροπλακέτα (microfluidic chip) στην οποία εισάγεται το δείγμα αίματος, επεξεργάζεται στο εσωτερικό της συσκευής και τελικά αποδίδει ένα διαγνωστικό σκορ με την πιθανότητα ύπαρξης καρκίνου. Η συγκεκριμένη μικροπλακέτα μπορεί να κατασκευαστεί με τεχνικές τρισδιάστατης εκτύπωσης, διευκολύνοντας μελλοντικά την ευρεία παραγωγή τους από τις βιομηχανίες.

Η οκταμελής ομάδα iGEM MetaThess αποτελείται από απόφοιτους και πλέον μεταπτυχιακούς φοιτητές του ΑΠΘ και συγκεκριμένα από τον απόφοιτο του Τμήματος Φαρμακευτικής και μεταπτυχιακό φοιτητή του Τμήματος Ιατρικής Αλέξανδρο Γιαννόπουλο, την απόφοιτη του Τμήματος Φαρμακευτικής και μεταπτυχιακή Φοιτήτρια του Τμήματος Ιατρικής Ιωάννα Γουλιού, τον απόφοιτο του Τμήματος Βιολογίας και μεταπτυχιακό φοιτητή του Τμήματος Φαρμακευτικής Κωνσταντίνο Καρδαμηλιώτη, την απόφοιτη του Τμήματος Φαρμακευτικής Μαρία Κοσμίδου, την απόφοιτη του Τμήματος Βιολογίας και υποψήφια διδάκτορα του Τμήματος Φαρμακευτικής Αλίκη Παπαδημητρίου, την απόφοιτη του Τμήματος Φαρμακευτικής και μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Τμήματος Ιατρικής Κατερίνα Σαΐτηκαι και τον απόφοιτο του Τμήματος Φυσικής Δημήτρη Τρυγωνιάρη. Επιστημονικός Υπεύθυνος της ομάδας iGEM MetaThess 2022 είναι ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Φαρμακευτικής Ιωάννης Βιζιριανάκης.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ